Όπως δημοσιεύτηκε στην ενημερωτική ιστοσελίδα PBNews https://bit.ly/orizontes
Γράφει ο Γιώργος Χουσμεκερίδης
Σε έναν ταχέως μεταβαλλόμενο κόσμο, σε κομβικό σημείο μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης πριν από μία δεκαετία περίπου, η χώρα μας αναζητά ένα καινούριο αναπτυξιακό μοντέλο.
Ο συνδυασμός της πολυετούς οικονομικής ύφεσης με την πρόσφατη υγειονομική κρίση, που πλέον εξελίσσεται σε παγκόσμια οικονομική κρίση, έχουν οδηγήσει την οικονομία της χώρας μας σε αχαρτογράφητα νερά.
Για να προχωρήσουμε θα πρέπει να καταλάβουμε ότι το μοντέλο ανάπτυξης του παρελθόντος θα πρέπει να αντικατασταθεί από μία δραστικά διαφορετική δομή που θα λαμβάνει υπόψη της τις τάσεις στην παγκόσμια οικονομία και τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που η χώρα μας διαθέτει.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ιδιαίτερη σημασία μπορεί να αποκτήσει η εκμετάλλευση των νέων τεχνολογιών μέσα από τη δημιουργία νεοφυών επιχειρήσεων.
Ο όρος Νεοφυής επιχείρηση (Startup Company) έγινε γνωστός στις ΗΠΑ την δεκαετία του ‘90 όταν πλήθος επιχειρήσεων με την κατάληξη .com στην επωνυμία τους ιδρύθηκαν από φοιτητές ή και απόφοιτους πανεπιστημίων. Η έκφραση Νεοφυής επιχείρηση χρησιμοποιείται για να περιγράψει επιχειρήσεις που έχουν καινοτόμο τεχνολογικό προσανατολισμό, προοπτική υψηλών ρυθμών ανάπτυξης και συνήθως με το επιχειρηματικό τους μοντέλο επιδιώκουν να δημιουργήσουν μία νέα αγορά ή να εξελίξουν δυναμικά μία ήδη υπάρχουσα.
Ως τεχνολογική καινοτομία θα μπορούσαμε να ορίσουμε την εισαγωγή στην αγορά ενός νέου ή σημαντικά βελτιωμένου σε σχέση με τα βασικά του χαρακτηριστικά, τις τεχνικές προδιαγραφές, το ενσωματωμένο λογισμικό ή άλλα μη υλικά συστατικά, τις προτεινόμενες χρήσεις ή τη φιλικότητα προς τον χρήστη, υλικού αγαθού ή υπηρεσίας.
Για να φτάσει σε αυτό το σημείο μία Νεοφυής επιχείρηση θα πρέπει πρώτα να έχει διεξάγει έρευνα για την επικύρωση, την αξιολόγηση, και την ανάπτυξη των ιδεών πάνω στις οποίες θα στηρίζεται.
Ο Νεοφυής οργανισμός θα πρέπει να κατανοήσει βαθύτερα τις ανάγκες της αγοράς στην οποία προσπαθεί να αναπτυχθεί και να αξιολογήσει το σύνολο των πιθανών κινδύνων που θα κληθεί να αντιμετωπίσει.
Η καινοτομία μπορεί να αποτελέσει παράγοντα θεμελιώδους σημασίας για το οικονομικό και κοινωνικό σύστημα της πατρίδας μας.
Τα μειονεκτήματα της χώρας όπως το σχετικά υψηλό μισθολογικό κόστος και η υψηλή εξάρτηση από εισαγόμενους φυσικούς πόρους (πετρέλαιο, πρώτες ύλες, κλπ) δεν είναι τόσο σημαντικά στον τομέα της έρευνας και καινοτομίας, ενώ το ανθρώπινο κεφάλαιο αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία στην παραγωγική διαδικασία. Ταυτόχρονα η ψηφιακή επανάσταση έχει αφαιρέσει το μέγεθος από τον πίνακα των προβλημάτων: μια επιχείρηση μπορεί να είναι βιώσιμη και αποτελεσματική ακόμη και εάν παραμένει «μικρή».
Από την άλλη πλευρά η δημόσια διοίκηση αντιμετώπιζε ανέκαθεν με καχυποψία κάθε καινούργια μορφή δραστηριοποίησης των πολιτών. Το ίδιο συνέβη και με τις νεοφυείς επιχειρήσεις οι οποίες αντιμετωπίστηκαν τουλάχιστον με σκεπτικισμό. Τα εμπόδια πάρα πολλά. Ξεκινώντας από τις δαιδαλώδεις διαδικασίες για τη σύσταση μιας επιχείρησης, τις φορολογικές της υποχρεώσεις, την κοινωνική ασφάλιση των μελών τους, την αδειοδότηση τους και άλλα.
Με την ψήφιση του νόμου Ν.4712/20 έγινε μια προσπάθεια να υιοθετηθούν μοντέρνα μέτρα και κίνητρα προς τις νεοφυείς επιχειρήσεις ώστε η χώρα μας να τοποθετηθεί με ελκυστικό τρόπο στο διεθνές στερέωμα.
Πριν από λίγες εβδομάδες εγκαινιάστηκε η διαδικτυακή πλατφόρμα Εlevate Greece ως ένα εθνικό σημείο αναφοράς για τις νεοφυείς επιχειρήσεις. Το Elevate Greece έχει ως στόχο τη χαρτογράφηση των νεοφυών επιχειρήσεων και την υποστήριξη της ανάπτυξής τους, με απώτερο σκοπό την ανάδειξη ενός ισχυρού οικοσυστήματος καινοτομίας.
Η πρωτοβουλία ξεκινάει με την ψηφιακή πύλη μέσω της οποίας οι ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις μπορούν να υποβάλουν αίτηση για την επίσημη πιστοποίηση τους από την αρμόδια αρχή του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ).
Η νέα πλατφόρμα αποσκοπεί στην ενίσχυση, την ανάπτυξη και την εξωστρέφεια των ελληνικών νεοφυών επιχειρήσεων. Βασικός στόχος της είναι να προωθήσει τη μεταξύ τους δικτύωση, καθώς και την δυνατότητα ανάδειξής τους σε διεθνές επίπεδο. Στην πλατφόρμα θα καταγράφεται επίσης η πορεία τους στη βάση κρίσιμων δεικτών, καθιστώντας τις νεοφυείς επιχειρήσεις πόλο έλξης για επενδυτικούς αγγέλους και επιχειρήσεις από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Η πλατφόρμα θα περιλαμβάνει επιχειρήσεις που πληρούν 2 βασικά χαρακτηριστικά: της καινοτομίας και της δυνατότητας κλιμάκωσης του εγχειρήματος και θα κρίνονται από αξιολογητές εγνωσμένου κύρους στους τομείς της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας.
Με την λειτουργία του μητρώου θα καταστεί εφικτή η παραγωγή πολύτιμων στατιστικών δεδομένων και η χάραξη στοχευμένων πολιτικών υποστήριξης, για να δοθεί ώθηση στην καινοτομία και κατά συνέπεια την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.
Σημαντικό επίσης φορολογικό κίνητρο, στον ίδιο νόμο, για την παροχή της αναγκαίας χρηματοδότησης για την ανάπτυξη των νεοφυών επιχειρήσεων, αποτελεί η προσθήκη νέου άρθρου στο φορολογικό νόμο το οποίο προβλέπει ότι σε περίπτωση που φορολογούμενος – φυσικό πρόσωπο εισφέρει κεφάλαιο σε κεφαλαιουχική εταιρεία που είναι εγγεγραμμένη στο Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων, τότε ποσό ίσο με το 50% του ποσού της εισφοράς του, εκπίπτει από το φορολογητέο εισόδημά του, για το φορολογικό έτος εντός του οποίου πραγματοποιήθηκε η εισφορά.
Η έκπτωση εφαρμόζεται για εισφορές κεφαλαίων, μέχρι του συνολικού ποσού των 300.000 ευρώ ανά φορολογικό έτος, οι οποίες διενεργούνται σε έως 3, κατά τον μέγιστο αριθμό, διαφορετικές νεοφυείς επιχειρήσεις και μέχρι του ποσού των 100.000 ευρώ ανά επιχείρηση. Η εισφορά κεφαλαίου θα πρέπει να εκτελείται υποχρεωτικά μέσω τραπεζικής καταθέσεως.
Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος αποκτά εισοδήματα από διάφορες πηγές, όπως για παράδειγμα εισοδήματα από ακίνητα, επιχειρηματική δραστηριότητα, κεφάλαιο κλπ. η ανωτέρω έκπτωση διενεργείται αναλογικά ανά κατηγορία δηλωθέντος εισοδήματος του φορολογικού έτους.
Πρακτικά, ένας φορολογούμενος ο οποίος θα εισφέρει 100.000 ευρώ σε μια νεοφυή ΑΕ, ΕΠΕ ή ΙΚΕ, θα μπορεί να εκπέσει από το φορολογητέο εισόδημα του οικείου φορολογικού έτους το ποσό των 50.000 ευρώ και να μην φορολογηθεί για το ποσό αυτό.
Σύμφωνα με μια μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος, από το 2008 μέχρι το 2013, σχεδόν 223 χιλιάδες νέοι, μόνιμοι κάτοικοι Ελλάδας, ηλικίας 25-39 ετών έφυγαν από τη χώρα, αναζητώντας εργασία με καλύτερες αμοιβές και προοπτικές. Η μετανάστευση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού (brain drain) είναι δύσκολο να ανακοπεί χωρίς την μόνιμη βελτίωση του κλίματος στην οικονομία αλλά και χωρίς ειδικές δράσεις. Οι νεοφυείς επιχειρήσεις αποτελούν ένα εξαιρετικό εργαλείο για δυναμική ανάπτυξη σε ένα ανταγωνιστικό οικονομικό περιβάλλον και θα πρέπει να δίνονται κίνητρα για τον σχηματισμό δομών μέσα στις οποίες θα γεννιούνται, αναπτύσσονται και επιβεβαιώνονται νέες ιδέες οι οποίες θα εξελίσσονται σε επιχειρήσεις που θα προσφέρουν ποιοτικές θέσεις εργασίας στο καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό που η χώρα μας διαθέτει.
Γιώργος Χουσμεκερίδης, Οικονομολόγος, Μ.Β.Α., Φοροτεχνικός Σύμβουλος, Λογιστής Α’ Τάξης